Đời anh sớm muộn gì
Đời em sớm muộn gì
Tình ta sớm muộn gì ...cũng hấp hối
Đó chính là những lời hát, những tâm tư về cuộc tình của chính mình được nhạc sĩ Từ Công Phụng viết lên trong bài hát “Như Chiếc Que Diêm”.
Ông gặp người vợ đầu tiên của mình khi ông học Đại học Văn Khoa, cô tên là Từ Dung, là con gái út của nhà văn Nguyễn Tường Long - Hoàng Đạo. Chuyện tình của họ đã có một kết thúc đẹp bằng một đám cưới (Ông cưới cô theo đúng nghĩa là có sính lễ và rước rể về nhà vợ theo truyền thống mẫu hệ của người Chăm). Vợ chồng ông cũng là một đôi uyên ương được rất nhiều người ngưỡng mộ vào thập niên những năm 1960 - 1970. Họ cũng bắt đầu hát cặp với nhau trên sân khấu vào năm 1967, và cũng là một đôi song ca rất được khán giả yêu mến bên cạnh Trịnh Công Sơn - Khánh Ly và Lê Uyên & Phương.
Nhiều khán giả hâm mộ còn tưởng Từ Dung là nghệ danh của nữ ca sĩ được đặt từ tên của nhạc sĩ Từ Công Phụng và tên cô ghép lại, nhưng đó là tên thật được cha của cô đặt cho (mang ý ngĩa là hình dung giống mẹ).
Nhạc sĩ Từ Công Phụng
Cuộc sống êm ả của vợ chồng họ cứ qua đi như thế cho đến năm 1975, những thay đổi quá lớn của thời cuộc đã ảnh hưởng đến cuộc sống của tất cả mọi người, kể cả họ. Cuộc sống mưu sinh qúa vất vả cũng đã làm cho tình cảm của họ không còn được vẹn nguyên như những ngày đầu. Nhạc sĩ đã nhìn thấy những rạn nứt không thể hàn gắn trong cuộc tình của chính mình, và dự cảm rằng sớm muộn gì thì cũng sẽ “hấp hối”. Và sáng tác - có thể nói là buồn nhất trong sự nghiệp của ông ra đời với cái tên Như Chiếc Que Diêm:
Đời anh sớm muộn gì
Đời em sớm muộn gì
Tình ta sớm muộn gì ...cũng hấp hối
Thôi cũng đành một kiếp trăm năm đời người sẽ qua
Cũng đành một thoáng chiêm bao tình người cũng xa
Cũng phôi pha những điêu ngoa, theo vết môi cười tàn tạ
Vì đã đoán biết trước được hai người “sớm muộn gì” cũng chia xa, cũng bước đi trên hai con đường riêng, không còn có nhau, nên nhạc sĩ đã nói rằng “Thôi cũng đành một kiếp trăm năm đời người sẽ qua/ Cũng đành một thoáng chiêm bao tình người cũng xa” - Ông sẽ buông bỏ một kiếp trăm năm của đời mình, vì ông cũng chẳng thể làm được điều gì khác hơn, chi bằng cứ học cách chấp nhận, học cách làm quen dần, cho cuộc đời có thể bớt đi những đau thương, những xót xa. Thôi thì cứ xem như cuộc đời vừa qua như là một giấc chiêm bao, cứ gượng cười, dù nụ cười ấy có “tàn tạ” đi chăng nữa thì cũng sẽ làm “phôi pha” đi “những điêu ngoa”, những đắng cay trong cõi lòng này.
Mời quý vị nghe lại ca khúc "Như Chiếc Que Diêm" Trình bày: Tuấn Ngọc
Bấm vào để nghe "Như Chiếc Que Diêm" Trình bày: Tuấn Ngọc
Mời quý vị nghe lại ca khúc "Như Chiếc Que Diêm" Trình bày: Quang Dũng
Bấm vào để nghe "Như Chiếc Que Diêm" Trình bày: Quang Dũng
Cuộc tình ấy, cũng đành là đã trải qua biết bao nhiêu là phong ba, là thử thách thì cũng sẽ xa đời ông. Người cũng sẽ đi và ông cũng sẽ theo thời gian mà “nguôi ngoai” đi “theo dòng nghiệt ngã mù lòa”. Thôi thì không thể làm gì hơn, mà có làm gì vào phút giây này cũng chỉ khiến cho cả hai càng thêm xa cách nhau. Cuộc đời đã định, ông sẽ phải trải qua đớn đau này, nên cũng chỉ biết chấp nhận, chấp nhận thôi.
Thôi cũng đành một kiếp phong ba lệ tình cũng xa
Xuống đời ta những nguôi ngoai rồi người cũng xa
Cũng xa ta, cũng xa ta theo dòng nghiệt ngã mù lòa
Vì dù gì thì “sớm muộn gì”, ông biết “lời em sớm muộn gì cũng một lần gian dối” và “tình anh sớm muộn gì cũng đưa vào tăm tối”. Những ân tình, những men say tình nồng ngày nào mà hai người đã từng trao cho nhau, đã từng “rót cho đầy hồn nhau”, đã từng “đắp cho đầy đời nhau” giờ đây cũng chỉ làm cho hai thân xác nhỏ bé này rã rời thêm. Tình yêu đã như giọt nước tràn ly, càng thêm vào lại càng làm cho người càng thêm mệt mỏi, càng muốn chối từ. Vậy thì đành thôi, cuộc tình này “Đời anh sớm muộn gì, đời em sớm muộn gì/ Tình ta sớm muộn gì cũng hấp hối”...
Vì lời em sớm muộn gì cũng một lần gian dối
Tình anh sớm muộn gì cũng đưa vào tăm tối
Đời anh sớm muộn gì, đời em sớm muộn gì
Tình ta sớm muộn gì cũng hấp hối
Rót cho đầy hồn nhau, đắp cho đầy đời nhau
Những men nồng tình sâu rã rời
Giờ đây ông biết, đời ông như là một “chiếc que diêm”, chỉ một lần lóe sáng, thắp cuộc đời cô lung linh trong chốc lát, và để đổi lấy sự tàn tạ của chính mình. Cuộc đời ông, thế là từ đây sẽ chấm dứt, như là thân xác que diêm đã sáng nay lụi tàn, chẳng còn gì chỉ bị vứt bỏ. “Những đêm sâu, những canh thâu” ông lại một mình lắng nghe tiếng lòng mình đang thở than, lắng nghe “nước mắt nặng giọt sầu”, lắng nghe nỗi buồn nặng trĩu cả tâm tư.
Thôi cũng đành như chiếc que diêm một lần lóe lên
Thắp đời em sáng lung linh, buồn một cõi riêng
Những đêm sâu, những canh thâu
Nghe nước mắt nặng giọt sầu
Thôi cũng đành như kiếp rong rêu một lần hóa thân
Cuốn về phong kín tim ta một đời chói chang
Những đam mê, những ngô nghê
Với tình người nhỡ lời thề
“Thôi cũng đành như kiếp rong rêu một lần hóa thân” - là một đời nhỏ bé, là thu về nơi góc tối âm thầm sống, âm thầm gặm nhấm từng chút một nỗi buồn, nỗi cô đơn của chính mình. Cuộc đời bây giờ với ông là quá chói chang, ông không thể sống trong cái ánh sáng khiến cho mình nghẹt thở. Thôi thì đành buông bỏ, một đời đam mê, một thời ngô nghe của ngày nào, một thời đã sống và được sống trong niềm vui, trong hạnh phúc của tình yêu ấy nay cũng đành thế, đã qua rồi, đã “nhỡ lời thề” thì biết phải làm sao hơn??
“Thôi cũng đành như tấm gương tan mờ phai vết xưa” - mọi sự đã qua, niềm vui, niềm thương và cả niềm hạnh phúc ấy giờ đã vỡ tan thành mây gói, như tấm gương đã vỡ sẽ chẳng thể trở lại nguyên vẹn như là lúc ban đầu, chẳng thể soi bóng được nguyên vẹn một tình yêu như là thuở ấy. Ông cũng chỉ đành một mình ôm đau đớn mà tự xót thương cho tấm thân rã rời của chính bản thân mình. Biết thế, chấp nhận thế nhưng mỗi đêm về, trong giấc mộng ông đều “mơ thấy tan hoang” của một “hương tình vừa chớm muộn màng”.
Thôi cũng đành như tấm gương tan mờ phai vết xưa
Xót dùm cho tấm thân ta ngựa bầy đã xa
Những đêm mơ thấy tan hoang
Hương tình vừa chớm muộn màng
Từ Dung và Từ Công Phụng không lâu sau đó thì cũng như dự đoán của bài hát, họ chia tay. Dù đã đoán định trước được điều đó nhưng cuộc sống của ông cũng không thể thoát ly ra khỏi nỗi buồn đau, tuyệt vọng của mối tình tan vỡ. Có lẽ khi người ta đã thật lòng trao gửi tình cảm cho một ai đó, thì lúc tình yêu tan vỡ, dù họ đã biết trước được điều đó thì con tim của họ cũng sẽ vẫn vỡ tan trong đớn đau tột cùng.
Tình yêu, vốn chẳng ai có thể toàn vẹn. Nó đến, bất ngờ rồi lại đi, để lại cho người ta muôn vàn sự đớn đau. Dù cho đã nhìn thấy những rạn nứt, những vỡ tan, nhưng cũng vẫn không thể nào cản ngăn được sự đổ vỡ diễn ra tiếp theo. Vì lòng người một khi đã hết yêu, đã mệt mỏi thì đã rời khỏi tình yêu, không gì có thể níu kéo. Thôi thì cứ học cách chấp nhận, học cách sống chung với nỗi buồn, với niềm đau, xem cuộc đời mình như là nhạc sĩ Từ Công Phụng - Như Chiếc Que Diêm, dù buồn, dù đau nhưng cũng đã từng được thắp sáng đời nhau trong một khoảnh khắc.
Hồi Ức Sài Gòn Xưa biên soạn